مقدمه
در سالهای اخیر، سیگار نه تنها به عنوان یکی از عوامل اصلی تهدیدکنندهی سلامت انسانها شناخته شده، بلکه به عنوان یک عامل مخرب برای محیط زیست نیز مطرح گردیده است. اغلب افراد هنگام صحبت از مضرات سیگار، تنها به بیماریهای قلبی، سرطان ریه یا آلودگی هوا اشاره میکنند؛ در حالی که فرآیند تولید، مصرف و دفع پسماندهای آن، اثرات جبرانناپذیری بر محیط زیست دارد. در این مقاله به بررسی جنبههای مختلف تخریب زیستمحیطی ناشی از سیگار خواهیم پرداخت.
۱. آلودگی ناشی از فیلتر سیگار
فیلترهای سیگار از الیاف پلاستیکی به نام «سلولز استات» ساخته شدهاند که تجزیهی طبیعی آنها در طبیعت دهها سال طول میکشد. سالانه بیش از ۴.۵ تریلیون تهسیگار در طبیعت رها میشود که بخش بزرگی از زبالههای شهری، ساحلی و آبی را تشکیل میدهند. این تهسیگارها هنگام بارندگی یا ورود به رودخانهها و دریاها، مواد سمی نظیر نیکوتین، آرسنیک و سرب را به محیط منتقل کرده و جان موجودات آبزی را تهدید میکنند.
۲. مصرف منابع طبیعی
فرآیند تولید تنباکو نیازمند مصرف بالای آب، زمین کشاورزی، کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات است. برای تولید تنها یک نخ سیگار، به طور میانگین ۳.۷ لیتر آب مصرف میشود. همچنین زمینهایی که میتوانند برای تولید مواد غذایی استفاده شوند، به کشت تنباکو اختصاص مییابند که این موضوع امنیت غذایی در برخی مناطق را به خطر میاندازد.
۳. جنگلزدایی و تغییرات اقلیمی
برای کشت تنباکو و همچنین خشککردن برگهای آن، نیاز به چوب و سوخت فسیلی زیادی است. در بسیاری از کشورها به ویژه در جهان سوم، درختان بهطور غیرقانونی برای این منظور قطع میشوند که موجب جنگلزدایی، فرسایش خاک و از بین رفتن زیستگاههای طبیعی میشود. همچنین، تولید سیگار موجب انتشار میلیونها تُن گاز گلخانهای در سال میشود که در گرم شدن زمین و تغییرات اقلیمی نقش دارد.
۴. خطر آتشسوزی در طبیعت
یکی دیگر از اثرات مستقیم سیگار بر محیط زیست، افزایش احتمال آتشسوزی در جنگلها و مناطق طبیعی است. بسیاری از آتشسوزیهای مهیب و مرگبار تنها با یک تهسیگار نیمسوز آغاز شدهاند. این آتشسوزیها میتوانند به نابودی هزاران هکتار جنگل، جانوران و حتی جان انسانها بینجامند.
نتیجهگیری
سیگار تنها یک تهدید برای سلامتی فردی نیست، بلکه دشمنی خطرناک برای سلامت محیط زیست نیز محسوب میشود. از آلودگی آب و خاک گرفته تا مصرف منابع طبیعی، از نابودی جنگلها تا تهدید گونههای زیستی؛ همگی نشان از آن دارد که تولید و مصرف سیگار هزینههای زیستمحیطی سنگینی دارد. بنابراین، کاهش مصرف سیگار، نهتنها گامی به سوی سلامت فردی بلکه حرکتی مؤثر در راستای حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی کرهی زمین است.
